सुजाता द्विवेदी, प्रतिनिधी
मुंबईतील धारावीमध्ये आयोजित करण्यात आलेल्या पहिल्या 'स्कूल्स चेस चॅम्पियनशिप 2025' ने समुदाय, शिक्षण आणि खेळाच्या एकत्रीकरणाला एक नवी ओळख दिली आहे. नवभारत मेगा डेवलपर्स प्रायव्हेट लिमिटेड (NMDPL) आणि अदाणी ग्रुप यांच्या वतीने धारावी रीडेव्हलपमेंट प्रोजेक्ट अंतर्गत आयोजित ही स्पर्धा संपूर्ण परिसरातील मुलांसाठी प्रेरणा आणि संधीचे एक महत्त्वाचे व्यासपीठ ठरली
या कार्यक्रमाचे मुख्य आकर्षण ठरला भारताचा युवा ग्रँडमास्टर आर. प्रज्ञानंद, ज्याने दिवसभर मुलांसोबत संवाद साधून त्यांना खेळातील मानसिकतेचे, शिस्तीचे आणि धोरणात्मक विचारांचे महत्त्व समजावले.
चॅम्पियनशिपमधील सहभाग आणि उत्साह
या चॅम्पियनशिपमध्ये 30 हून जास्त शाळांमधील 400 पेक्षा जास्त विद्यार्थ्यांनी सहभाग घेतला. अनेक मुलांनी प्रथमच अशा औपचारिक स्पर्धेत भाग घेतला. विशेष म्हणजे, मोठ्या संख्येने शालेय विद्यार्थिनींनीही या स्पर्धेत आपला मजबूत सहभाग नोंदवून या खेळात मुलींची वाढती आवड दर्शवली. डिस्ट्रिक्ट स्पोर्ट्स क्लबमध्ये सकाळपासूनच पालकांमध्ये, शिक्षकांमध्ये आणि स्थानिक समुदायामध्ये उत्साहाचे वातावरण होते.
प्रज्ञानंदनं केलं मार्गदर्शन
या कार्यक्रमाची सुरुवात प्रज्ञानंदच्या हस्ते पारंपारिक दीप प्रज्वलनाने झाली, त्यानंतर लगेचच लहान एग्झिबिशन सामने सुरू झाले. मुलांना ग्रँडमास्टरसमोर खेळण्याची आणि त्यांच्याकडून थेट सूचना घेण्याची संधी मोठ्या उत्साहाने मिळाली. अनेक विद्यार्थ्यांनी सांगितले की हा त्यांच्यासाठी 'एकदाच मिळणारा' अनुभव होता, ज्यामुळे त्यांना पुढे बुद्धिबळ शिकण्याचा आत्मविश्वास मिळाला.
NDTV शी बोलताना प्रज्ञानंदने सांगितले की, धारावीतील मुलांशी भेटणे हा त्यांच्यासाठीही शिकण्याचा अनुभव होता. त्याने म्हटले, “या चॅम्पियनशिपचा भाग बनून खूप आनंद झाला. येथील मुलांची उत्सुकता आणि ऊर्जा अद्भुत आहे. मी इथून खूप काही घेऊन जात आहे.”
त्याने पुढे सांगितले, “बुद्धिबळ हा आयुष्य बदलणारा खेळ आहे. त्याने माझे आयुष्य बदलले आहे आणि मुलांनाही रोज किमान *1* तास या खेळाला द्यावा, अशी माझी इच्छा आहे. या खेळासाठी तुम्हाला दुसरे काहीही सोडण्याची गरज नाही.” प्रज्ञानंदने मुलांना अपयशाचा स्वीकार करून त्याला 'स्टेपिंग स्टोन' मानून पुढे जाण्याचा सल्ला दिला. त्याने ठामपणे सांगितले की, “पार्श्वभूमी कोणाचीही मर्यादा नसते. तुमची कथा वेगळी असू शकते, परंतु ती तुम्हाला पुढे जाण्यापासून थांबवत नाही, तर घडवते.”
भविष्यातील आयोजन आणि प्रकल्पाचे व्यापक उद्दिष्ट
दिवसभर चाललेल्या चुरशीच्या लढतीनंतर, संध्याकाळी ज्युनियर आणि सीनियर गटातील विजेत्यांना ट्रॉफी आणि प्रमाणपत्रे प्रदान करण्यात आली. आयोजन समितीने माहिती दिली की ही चॅम्पियनशिप आता दरवर्षी आयोजित केली जाईल, जेणेकरून धारावीतील मुलांना खेळाच्या माध्यमातून नवनवीन संधी मिळत राहतील.
अदाणी रियल्टी आणि NMDPL चा हा उपक्रम धारावी रीडेव्हलपमेंट प्रकल्पाच्या व्यापक उद्दिष्टाचा एक भाग आहे. केवळ भौतिक सुधारणांवर लक्ष केंद्रित न करता, समुदायाला संधी, संसाधने आणि ज्ञानाशी जोडण्याचे प्रयत्नही समांतरपणे सुरू आहेत. बुद्धिबळासारखे बौद्धिक खेळ मुलांमध्ये विश्लेषणात्मक विचार, संयम, निर्णय क्षमता आणि आत्मविश्वास यांसारख्या गुणांचा विकास करतात आणि हा कार्यक्रम त्याच दिशेने टाकलेले एक मजबूत पाऊल मानला जात आहे.
उद्योजकता आणि सामुदायिक भावनेसाठी ओळखल्या जाणाऱ्या धारावीमध्ये, ही चॅम्पियनशिप एका नव्या अध्यायाची सुरुवात म्हणून पाहिली जात आहे. प्रज्ञानंदच्या उपस्थितीमुळे मुलांना हा संदेश मिळाला की मोठी स्वप्ने कुठूनही सुरू होऊ शकतात आणि ती पूर्ण करण्यासाठी फक्त पहिले पाऊल उचलण्याची गरज आहे.