Gandhi Jayanti Speech: 2 ऑक्टोबर, हा दिवस भारताच्या इतिहासात एका महान युगाचे जनक म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या आपल्या राष्ट्रपिता महात्मा गांधी यांच्या जयंतीमुळे सुवर्णाक्षरांनी कोरला गेला आहे. गांधीजींचे जीवन म्हणजे सत्य, अहिंसा आणि साधेपणा या मूल्यांचा एक जिवंत आदर्श आहे. त्यांचे कार्य केवळ भारताच्या स्वातंत्र्यापुरते मर्यादित नव्हते, तर ते जगभरातील शांतता, न्याय आणि सामाजिक समतेसाठी आजही प्रेरणास्रोत ठरले आहे.
या दिवशी शाळेत वेगवेगळे कार्यक्रम आयोजित केले जातात. गांधी जयंतीनिमित्त शाळेत भाषण करण्यासाठी 10 प्रमुख मुद्दे आणि त्या मुद्यांवर आधारित भाषण आम्ही देत आहोत. या मुद्यांचा तसेच नमुना भाषणाचा तुम्हाला नक्की उपयोग होईल.
गांधी जयंतीनिमित्त शाळेत भाषण करण्यासाठी 10 प्रमुख मुद्दे
परिचय आणि जन्म: गांधीजींचे पूर्ण नाव, जन्म दिनांक (2 ऑक्टोबर 1869) आणि जन्मस्थळ (पोरबंदर, गुजरात).
शिक्षण आणि दक्षिण आफ्रिकेतील अनुभव: त्यांचे शिक्षण आणि दक्षिण आफ्रिकेतील वर्णभेदविरोधी लढ्याची सुरुवात.
सत्याग्रह तत्त्वज्ञान: सत्य आणि अहिंसा या त्यांच्या मूलभूत तत्त्वांची ओळख आणि त्यांचे महत्त्व.
भारतातील स्वातंत्र्य लढ्यातील योगदान: स्वातंत्र्य लढ्यात त्यांची भूमिका आणि प्रमुख आंदोलने (चंपारण, असहकार, दांडी यात्रा, चले जाव).
स्वदेशी आणि ग्राम स्वराज: स्वदेशी वस्तूंचा वापर आणि ग्राम स्वराज्याच्या (आत्मनिर्भर गाव) कल्पनेवर त्यांचा विश्वास.
अस्पृश्यता निवारण आणि सामाजिक समता: अस्पृश्यतेविरुद्ध त्यांचा लढा आणि सामाजिक समतेवर जोर.
प्रेरणा आणि संदेश: त्यांचे जीवन आजही कसे प्रेरणादायी आहे आणि जगाला दिलेला शांततेचा संदेश.
आदर्श नागरिक: गांधीजींच्या विचारांवर आधारित आचरण करून आदर्श नागरिक बनणे.
स्वच्छता आणि निसर्गप्रेम: त्यांचे स्वच्छतेबद्दलचे विचार आणि त्यांच्या जीवनातील निसर्गप्रेम.
समारोप: भाषणाचा समारोप आणि गांधीजींना विनम्र अभिवादन.
( नक्की वाचा : Nepal Protest : फक्त एका ‘नाही' मुळे नेपाळ भारताबाहेर राहिले, अन्यथा आज...ऐतिहासिक सत्याची Inside Story )
महात्मा गांधी जयंतीनिमित्त शालेय भाषण
आदरणीय मुख्याध्यापक, पूज्य गुरुजन वर्ग आणि माझ्या सर्व प्रिय मित्र-मैत्रिणींनो,
आज 2 ऑक्टोबर, एका महान युगाचे जनक, आपल्या राष्ट्रपिता महात्मा गांधी यांची जयंती. या पवित्रदिनी मी आपणा सर्वांचे मनःपूर्वक स्वागत करतो.
महात्मा गांधी, ज्यांचे पूर्ण नाव मोहनदास करमचंद गांधी, यांचा जन्म 2 ऑक्टोबर 1869 रोजी पोरबंदर, गुजरात येथे झाला. साधेपणा, सत्य आणि अहिंसा या मूल्यांनी त्यांचे जीवन व्यापले होते. बॅरिस्टरचे शिक्षण पूर्ण करून ते जेव्हा दक्षिण आफ्रिकेत गेले, तेव्हा तेथील वर्णभेदाच्या क्रूर वागणुकीने त्यांचे मन हेलावून गेले. याच भूमीत त्यांनी अन्यायाविरुद्ध लढण्यासाठी सत्याग्रहाचे पहिले शस्त्र उपसले.
सत्य आणि अहिंसा हे गांधीजींच्या तत्त्वज्ञानाचे दोन आधारस्तंभ होते. त्यांच्या मते, अहिंसा ही केवळ शारीरिक हिंसा न करणे नव्हे, तर मनातही कोणाविषयी द्वेष न ठेवणे होय. या दोन मूल्यांच्या जोरावर त्यांनी जगातील सर्वात मोठ्या साम्राज्यशाहीला, म्हणजेच ब्रिटिश सत्तेला, आव्हान दिले.
1915 मध्ये भारतात परतल्यानंतर त्यांनी स्वातंत्र्य लढ्याची धुरा आपल्या खांद्यावर घेतली. चंपारणमधील शेतकऱ्यांसाठीचा लढा असो, असहकार आंदोलन असो, मिठाचा कायदा मोडणारी ऐतिहासिक दांडी यात्रा असो, की चले जाव चळवळ असो—प्रत्येक आंदोलनात त्यांचे नेतृत्व निर्णायक ठरले. त्यांनी सामान्य जनतेला एकत्र आणले आणि त्यांच्यात स्वराज्याची ज्योत पेटवली.
गांधीजींनी केवळ राजकीय स्वातंत्र्यच नव्हे, तर सामाजिक आणि आर्थिक स्वातंत्र्य देखील महत्त्वाचे मानले. त्यांनी स्वदेशी वस्तूंच्या वापराचा पुरस्कार केला. त्यांच्या मते, आपल्या देशात बनलेल्या वस्तू वापरल्यास गावांचा विकास होईल आणि देश आत्मनिर्भर बनेल. त्यांचे ग्राम स्वराज्याचे स्वप्न हे खऱ्या अर्थाने भारताच्या आत्म्याला सशक्त करणारे होते. त्यांनी अस्पृश्यता निवारणाचे कार्य हाती घेतले. 'हरिजन' (देवाचे लोक) असे म्हणून त्यांनी समाजातील मागासलेल्या वर्गाला सन्मानाने जगण्याचा हक्क मिळवून देण्यासाठी संघर्ष केला. त्यांच्यासाठी सामाजिक समता ही स्वातंत्र्याइतकीच महत्त्वाची होती.
आज आपण गांधीजींचे स्मरण करतो, तेव्हा त्यांचे जीवन आपल्याला शांतता, सहिष्णुता आणि न्यायासाठी लढण्याची प्रेरणा देते. संयुक्त राष्ट्रसंघानेही त्यांच्या जयंतीचा दिवस 'आंतरराष्ट्रीय अहिंसा दिन' म्हणून घोषित करून त्यांच्या कार्याचा गौरव केला आहे.
गांधीजींची जयंती साजरी करणे म्हणजे केवळ सुट्टीचा आनंद घेणे नव्हे, तर त्यांच्या विचारांना आपल्या जीवनात उतरवणे होय. आपण जर दररोज थोडंफार सत्य बोललं, कोणालाही नुकसान न पोहोचवता आपले काम केलं आणि आपल्या परिसर स्वच्छ ठेवला, तर तेच गांधीजींना दिलेले खरे आदरांजली ठरेल. चला, आपण सर्वजण मिळून एक आदर्श, सुसंस्कृत आणि अहिंसक समाज घडवण्याचा संकल्प करूया.
एवढे बोलून मी माझे भाषण थांबवतो.
जय हिंद! जय महाराष्ट्र!
