New Labour Code : गेल्या काही दिवसांपासून 'न्यू लेबर कोड'लागू झाल्यानंतर कर्मचाऱ्यांच्या हातात येणाऱ्या टेक-होम सॅलरी (Take-Home Salary) वर काय परिणाम होणार?, ही रक्कम कमी होणार का? अशा चर्चांमुळे अनेकांच्या मनात धाकधूक निर्माण झाली होती. सोशल मीडियावरही मूलभूत वेतन (Basic Salary) वाढल्यामुळे भविष्य निर्वाह निधी (PF) जास्त कापला जाईल आणि परिणामी हातात येणारे वेतन कमी होईल, अशी चर्चा जोर धरू लागली होती. मात्र, आता कामगार मंत्रालयाने (Labour Ministry) स्वतः यावर स्पष्टीकरण देऊन कर्मचाऱ्यांचा हा संभ्रम दूर केला आहे.
कामगार मंत्रालयाने अत्यंत स्पष्टपणे सांगितले आहे की, जोपर्यंत पीएफची गणना 15,000 रुपये (Fifteen thousand rupees) या निर्धारित मर्यादेवर (Statutory Limit) होत राहील, तोपर्यंत कर्मचाऱ्यांच्या टेक-होम सॅलरीवर कोणताही परिणाम होणार नाही. त्यामुळे, वेतनाचा ढाचा बदलला तरी हातात येणाऱ्या रकमेत घट होण्याची भीती आता संपली आहे.
कर्मचाऱ्यांमध्ये गोंधळ का ?
कर्मचाऱ्यांमध्ये हा संभ्रम निर्माण होण्यामागे 'न्यू लेबर कोड'मधील एक महत्त्वाचा नियम कारणीभूत होता. या नियमानुसार, कोणत्याही कर्मचाऱ्याच्या एकूण वेतनापैकी (Total Salary) मूलभूत वेतन (Basic), महागाई भत्ता (DA) आणि रिटेनिंग अलाउंस (Retaining Allowance) यांची एकत्रित रक्कम एकूण वेतनाच्या किमान 50% (Fifty percent) असणे आवश्यक आहे.
यापूर्वी अनेक कंपन्या मूळ वेतनाचा भाग खूप कमी ठेवत असत आणि बहुतांश रक्कम भत्त्यांमध्ये (Allowances) दाखवत असत. यामुळे त्यांना पीएफ आणि इतर सामाजिक सुरक्षा दायित्वे कमी भरावी लागत होती. परंतु, नवीन नियमानुसार, जर एखाद्या कर्मचाऱ्याचे भत्ते त्याच्या एकूण वेतनाच्या 50% (Fifty percent) पेक्षा जास्त असतील, तर तो अतिरिक्त भाग मूळ वेतनाच्या (Basic Salary) हिश्यात जोडला जाईल. मूळ वेतन वाढल्यास पीएफ कपात वाढेल आणि टेक-होम सॅलरी कमी होईल, असे कर्मचाऱ्यांनी गृहीत धरले होते आणि त्यामुळेच गोंधळ निर्माण झाला होता.
( नक्की वाचा : 8th Pay Commission: लॉटरी लागली! 'फिटमेंट फॅक्टर'नुसार पगार दुप्पट होणार? तुमचं वेतन किती वाढेल? इथं करा चेक )
केंद्र सरकारचे स्पष्टीकरण काय?
या सर्व पार्श्वभूमीवर कामगार मंत्रालयाने थेट शब्दांत स्पष्ट केले आहे की, नवीन लेबर कोडचा टेक-होम सॅलरीवर कोणताही परिणाम होणार नाही. याचे मुख्य कारण म्हणजे, सध्याही पीएफची गणना 15,000 रुपये या वैधानिक मर्यादेवर केली जाते.
याचा अर्थ असा की, तुमचे मूळ वेतन 20,000 रुपये (Twenty thousand rupees) असो वा 30,000 रुपये (Thirty thousand rupees), अनिवार्य पीएफ कपात केवळ 15,000 रुपये या मर्यादेवरच केली जाईल. हा भविष्य निर्वाह निधी (EPF) चा जुना नियम आहे आणि कंपनी तसेच कर्मचारी दोघांनाही तो पाळणे बंधनकारक आहे. या मर्यादेपेक्षा जास्त पीएफ तेव्हाच कापला जातो जेव्हा कर्मचारी आणि कंपनी दोघेही स्वेच्छेने त्यासाठी सहमत होतात.
( नक्की वाचा : Mumbai - Pune Travel : मुंबई-पुणे फक्त 30 मिनिटांत ! काय आहे प्रवासाचा नवा पर्याय? वाचा सर्व माहिती )
उदहारणासह घ्या समजून
या नियमाची अंमलबजावणी कशी होते, हे कामगार मंत्रालयाने 60,000 रुपये (Sixty thousand rupees) वेतनाचे उदाहरण देऊन अधिक सोप्या पद्धतीने समजावले आहे.
समजा, एका कर्मचाऱ्याचे एकूण मासिक वेतन 60,000 रुपये (Sixty thousand rupees) आहे.
या वेतनात बेसिक + DA = 20,000 रुपये (Twenty thousand rupees)
भत्ते (Allowances) = 40,000 रुपये (Forty thousand rupees)
नवीन लेबर कोडनुसार, भत्ते एकूण वेतनाच्या 50% (Fifty percent) म्हणजे 30,000 रुपये (Thirty thousand rupees) पेक्षा जास्त असू शकत नाहीत.
या उदाहरणात भत्ते जास्त असल्यामुळे,10,000 रुपये मूळ वेतनाच्या हिश्यात जोडले जातात. त्यामुळे कागदोपत्री मूळ वेतन 30,000 रुपये होते.
परंतु, पीएफची गणना आजही 15,000 रुपये (Fifteen thousand rupees) या मर्यादेवरच होईल.
पीएफ कपात
कंपनीचा पीएफ वाटा: 15,000 चे 12% = 1,800 रुपये (One thousand eight hundred rupees)
कर्मचारीचा पीएफ वाटा: 15,000 चे 12% = 1,800 रुपये (One thousand eight hundred rupees)
यापूर्वीही पीएफ इतकाच कापला जात होता आणि आताही इतकाच कापला जाईल. त्यामुळे, कर्मचाऱ्याला मिळणारी टेक-होम सॅलरी बदलणार नाही आणि ती 60,000 - (1,800 + 1,800) = 56,400 रुपये (Fifty-six thousand four hundred rupees) इतकीच राहणार आहे.
