Iran-Israel Conflict : इराण आणि इस्रायल या पश्चिम आशियामधील देशांचं युद्ध गेल्या 7 दिवसांपासून सुरु आहे. इस्रायलनं या युद्धात इराणच्या अण्विक केंद्रांना लक्ष्य केले आहे. अमेरिका देखील लवकरच तेहरानच्या दक्षिणेकडील डोंगराळ भागात लपलेल्या फोर्डो न्यूक्लियर एनरिचमेंट प्लांटला (अणु संवर्धन प्रकल्प) नष्ट करण्यासाठी आपले बंकर-भेदक बॉम्ब GBU-57 चा वापर करू शकते, असे मानले जात आहे. अशा परिस्थितीत, इराणच्या अण्विक केंद्रांवर झालेल्या कोणत्याही हल्ल्यामुळे, आजपासून 39 वर्षांपूर्वी सोव्हिएत रशियातील चेर्नोबिलमध्ये दिसली तशी विनाशकारी स्थिती निर्माण होऊ शकते का, असा प्रश्न उपस्थित होत आहे.
('NDTV मराठी' चं अधिकृत व्हॉट्सअॅप चॅनल जॉईन करा )
कशी असेल परिस्थिती?
बीबीसीच्या वृत्तामध्ये विज्ञान प्रतिनिधी व्हिक्टोरिया गिल यांनी लिहिले आहे की, इस्त्रायलने त्यांच्या हल्ल्यांमध्ये इराणच्या अणू कार्यक्रमाला लक्ष्य केले आहे. त्यांनी इराणच्या त्या अणु-प्रकल्पांना लक्ष्य केले आहे जिथे युरेनियमचे संवर्धन केले जाते, म्हणजेच शुद्धीकरण केले जाते. तज्ज्ञांनी बीबीसी न्यूजला सांगितले आहे की, त्या ठिकाणांना नुकसान झाल्याने चेर्नोबिल किंवा फुकुशिमा सारखा धोका निर्माण होणार नाही. याचे मुख्य कारण म्हणजे या अण्विक प्रकल्पांमध्ये फक्त युरेनियमचे संवर्धन होते, तिथे कोणतीही अणू-प्रतिक्रिया (न्यूक्लियर रिएक्शन) होत नाही.
( नक्की वाचा : Iran-Israel Conflict : Whatsapp तातडीनं डिलिट करा, इराणनं का दिलाय नागरिकांना आदेश? )
अणूऊर्जा केंद्रातील (न्यूक्लियर पॉवर प्लांट) रिॲक्टरमध्ये, युरेनियमचे अणू नियंत्रित विखंडन केले जाते. त्यामधून निर्माण होणाऱ्या उष्णतेमुळे वीज निर्माण होते. यासोबतच, युरेनियम इंधनापेक्षा जास्त किरणोत्सर्गी असलेले टाकाऊ उत्पादने (वेस्ट प्रोडक्ट) देखील निर्माण होतात. दुसरीकडे, संवर्धन प्रकल्पात केवळ इंधनाचे (युरेनियम) उत्पादन होते. येथे कोणतीही अणू प्रतिक्रिया होत नाही.
बँगोर विद्यापीठाचे अण्विक सामग्री शास्त्रज्ञ सायमन मिडलबर्ग यांनी सांगितले की, एखाद्या संवर्धन प्रकल्पावर बॉम्ब हल्ला झाला, तर "शुद्ध केले जाणारे युरेनियम त्या प्रकल्पातून बाहेर पडेल. पण कोणतीही अणू-प्रतिक्रिया होण्याची शक्यता नाही. त्यामुळे तो धोका स्थानिक पातळीवर असेल. अण्विक प्रकल्पाच्या जवळच्या एका लहान भागाबाहेर कोणताही किरणोत्सर्गी धोका (रेडिओलॉजिकल रिस्क) निर्माण होणार नाही.
इनपूट - बीबीसी