UPI Cash Withdrawal: पैसे काढण्यासाठी बँकेत जाण्याच्या ऐवजी ATM ला जाण्यास बहुतेक जण प्राधान्य देतात. कोणत्याही दिवशी आणि कोणत्याही वेळी पैसे काढण्यासाठी ATM सोयीचे असते. पण, अनेकदा ATM मध्ये पुरेसे पैसे नसणे, तांत्रिक बिघाड, मोठी रांग, घराजवळ सुविधा नसणे यासारख्या अडचणी येतात. पण, आता तुमच्या या अडचणी दूर होणार आहेत. कारण आता ATM ची जागा UPI घेण्याची शक्यता आहे.
भारताची सर्वात लोकप्रिय डिजिटल पेमेंट सिस्टीम असलेल्या युनिफाइड पेमेंट्स इंटरफेस (UPI) लवकरच एटीएमप्रमाणे काम करू शकते. नॅशनल पेमेंट्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (NPCI) ने भारतीय रिझर्व्ह बँक (RBI) कडे 20 लाखांपेक्षा जास्त बँकिंग कॉरेस्पॉन्डंट (BC) आउटलेट्सवर UPI द्वारे QR कोड वापरून रोख रक्कम काढण्याची सुविधा सुरू करण्यासाठी परवानगी मागितली आहे. ही परवानगी मिळाली तर, हा निर्णय भारतातील रोख रक्कम काढण्याच्या पद्धतीत क्रांती घडवू शकतो, ज्यामुळे स्थानिक दुकानातून पैसे काढणे QR कोड स्कॅन करण्याइतके सोपे होईल.
कसे काम करेल हे नवे UPI फिचर? ( Step-by-step guide to withdraw money from UPI ATM )
- या नव्या प्रणालीमध्ये, पैसे काढण्याची प्रक्रिया सामान्य UPI व्यवहाराप्रमाणेच सोपी आणि जलद असेल.
- ग्राहक त्यांच्या मोबाईलवरील UPI ॲप उघडतील.
- बँकिंग कॉरेस्पॉन्डंटने दिलेल्या QR कोडला स्कॅन करतील.
- पैसे काढण्यासाठी UPI पिन वापरून व्यवहाराला अधिकृत करतील.
- यानंतर त्यांना ताबडतोब रोख रक्कम मिळेल.
- या प्रणालीमध्ये, वापरकर्त्याच्या खात्यातून लगेच रक्कम वजा होईल आणि ती रक्कम BC च्या खात्यात जमा होईल, ज्यामुळे दोन्ही बाजूंना सुरक्षित आणि पारदर्शक व्यवहार करता येईल.
सध्याची मर्यादा किती आहे?
सध्या, व्यापारी (merchant) आउटलेट्सवर UPI द्वारे पैसे काढण्याची मर्यादा शहरी भागात 1,000 रुपये आणि ग्रामीण भागात 2,000 रुपये प्रति व्यवहार आहे. NPCI च्या प्रस्तावाला मान्यता मिळाली, तर ही मर्यादा प्रति व्यवहार 10,000 रुपयांपर्यंत वाढवली जाऊ शकते. यामुळे लोकांना मोठी रक्कम काढणे अधिक सोयीचे होईल.
( नक्की वाचा : New GST Rates: बाहेर जेवायला जाताय? आता तुमचा खिसा जास्त रिकामा होणार नाही! वाचा कसा होणार तुमचा फायदा )
ही सेवा महत्त्वाची का?
बँकिंग कॉरेस्पॉन्डंट (BCs) ग्रामीण आणि निम-शहरी भागांमध्ये आर्थिक सेवा पोहोचवण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावतात. अनेक ठिकाणी पूर्ण-सेवा बँक शाखा किंवा एटीएम नसतात, अशा ठिकाणी BCs हेच लोकांसाठी बँकेचे पहिले माध्यम ठरतात.
UPI ला या नेटवर्कशी जोडल्याने रोख रक्कम मिळवणे अधिक सोपे होईल. विशेषतः, ज्या लोकांना बायोमेट्रिक प्रमाणीकरणामध्ये बोटांचे ठसे अस्पष्ट असल्यामुळे अडचणी येतात किंवा ज्यांना कार्ड-संबंधित फसवणुकीची भीती वाटते, त्यांच्यासाठी ही सुविधा खूप फायदेशीर ठरेल. स्मार्टफोन आणि UPI ॲपच्या मदतीने, पैसे काढणे किराणा सामान खरेदी करण्याइतकेच सोपे आणि जलद होईल.
( नक्की वाचा : EPFO News : नोकरी बदलल्यावर PF चे पैसे काढायचे की ट्रान्सफर करायचे? ही चूक केल्यास होईल मोठं नुकसान )
वापर करताना घ्या काळजी
हे नवे फिचर सोयीचे असले तरी, यात काही धोकेही असू शकतात. QR कोड-आधारित व्यवहारांची साधेपणा यामुळे फसवणूक करणाऱ्यांना निष्पाप लोकांना फसविणे सोपे जाऊ शकते. काही BC आउटलेट्सचा वापर यापूर्वी सायबर गुन्ह्यांसाठी केला गेला आहे, जिथे चोरीची रक्कम अनेक खात्यांमधून फिरवून तपास यंत्रणांना चुकवली जाते.
यामध्ये आणखी एक चिंता म्हणजे फसवणुकीच्या प्रकरणांसाठी कोणतीही प्रमाणित तपासणी प्रक्रिया (standardised operating procedure) नाही. यामुळे, सायबर गुन्ह्यात सापडलेल्या अनेक BCs ना आपली उपजीविका धोक्यात येण्यापर्यंत खाती गोठवल्याचा सामना करावा लागतो. जोपर्यंत या सुरक्षा उपायांवर तोडगा काढला जात नाही, तोपर्यंत UPI द्वारे रोख रक्कम काढण्याची ही सुविधा मोठ्या प्रमाणावर सुरू करणे आव्हानात्मक ठरू शकते.
Track Latest News Live on Marathi.NDTV.com and get news updates from India and around the world
