Ganesh Chaturthi 2025: हिंदू धर्मात, गणेश चतुर्थीला विघ्नहर्ता मानल्या जाणाऱ्या गणपतीची पूजा करणे अत्यंत शुभ आणि फलदायी मानले जाते. पण याच दिवशी चंद्र पाहणे अशुभ का मानले जाते? विशेषतः जेव्हा इतर सण-समारंभांमध्ये आणि दर महिन्याला चंद्रदर्शन केल्याने सुख आणि सौभाग्य लाभते. पण गणेश चतुर्थीला चंद्र दर्शन हे अशुभ मानले जाते. गणेश चतुर्थीला लागणाऱ्या चंद्रदोषाबद्दल आणि त्यापासून वाचण्यासाठी असलेल्या सोप्या उपायांबद्दल सविस्तर माहिती घेऊया.
गणेश चतुर्थीला चंद्र का पाहत नाहीत?
हिंदू धर्मानुसार, भाद्रपद महिन्यातील शुक्ल पक्षाच्या चतुर्थीला चंद्र दर्शन करू नये, अशी परंपरा आहे. असे मानले जाते की या दिवशी चंद्र पाहिल्याने व्यक्तीवर खोटा आरोप लागतो. गणेश चतुर्थीच्या दिवशी जर कोणी चुकून चंद्र पाहिला, तर त्याला विनाकारण बदनामी सहन करावी लागते. म्हणूनच, काही लोक या चतुर्थीला ‘कलंक चतुर्थी' असेही म्हणतात. असे मानले जाते की द्वापर युगात याच चंद्रदोषाच्या कारणामुळे भगवान श्रीकृष्णावर स्यमंतक मणी चोरल्याचा आरोप लागला होता.
खोट्या आरोपाशी जोडलेली चंद्राची कथा
चंद्रदोषाशी संबंधित दोन कथा प्रचलित आहेत. एका कथेनुसार, जेव्हा गणेश चतुर्थीला गणपतीचा जन्म झाला, तेव्हा त्यांचे गजानन रूप पाहून चंद्रदेव हसू लागले. आपला अपमान झाल्याने गणपतीने लगेचच त्यांना काळे होण्याचा शाप दिला. जेव्हा चंद्रदेवांना आपली चूक लक्षात आली, तेव्हा त्यांनी गणपतीची क्षमा मागून उपाय विचारला. तेव्हा गणपतीने सांगितले की, जसा-जसा तुमच्यावर सूर्याचा प्रकाश पडेल, तसा-तसा तुमचे तेज परत येईल.
दुसऱ्या कथेनुसार, माता पार्वती आणि महादेव यांची प्रदक्षिणा पूर्ण केल्यावर गणपतीला प्रथम पूजनीय मानले गेले. तेव्हा सर्व देवी-देवतांनी त्यांची वंदना केली, पण चंद्रदेव यांनी आपल्या सौंदर्याचा अहंकारामुळे असे करण्यास नकार दिला. तेव्हा गणपतीने त्यांना काळ्या रंगात बदलून जाण्याचा शाप दिला. पण नंतर माफी मागितल्यावर गणपतीने त्यांना सूर्यदेवाच्या प्रकाशाने पुन्हा मूळ रूपात येण्याचा उपाय सांगितला.
चंद्रदर्शनाचा दोष कसा दूर करावा?
असे मानले जाते की जर एखाद्या व्यक्तीने या दिवशी चुकून चंद्रदर्शन केले, तर त्यातून लागणाऱ्या दोषापासून वाचण्यासाठी सर्व संकटांपासून वाचवणारे श्री गणेशाच्या चरणी जावे. स्नान आणि ध्यान केल्यानंतर गणपतीचे ध्यान आणि दर्शन करताना त्यांची 12 नावे घेतल्यास चंद्रदोष दूर होतो, असे मानले जाते.
गणेश चतुर्थीला लागलेला चंद्रदोष दूर करण्यासाठी गणपतीला फळे अर्पण करा आणि ती गरजू व्यक्तीला दान करा.
गणेश चतुर्थीला लागलेल्या चंद्रदोषाचा वाईट परिणाम दूर करण्यासाठी खालील मंत्राचा जास्तीत जास्त जप करा:
सिंहः प्रसेनमवधीत्सिंहो जाम्बवता हतः।
सुकुमारक मारोदीस्तव ह्येष स्यमन्तकः॥
