AI In Agriculture : मुंबईत सुरू झालेल्या 'बीज महाकुंभ 2025' (Asian Seed Congress 2025) मध्ये बोलताना मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी शेतकऱ्यांना दर्जेदार बियाणे (quality seeds) पुरवण्यासाठी कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) आणि ब्लॉकचेन (BLOCK CHAIN) सारख्या आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करणे काळाची गरज असल्याचे मत व्यक्त केले. तर, केंद्रीय कृषीमंत्री शिवराजसिंह चौहान यांनी खासगी बियाणे उद्योगांना संशोधनावर किमान 10 टक्के (10%) रक्कम खर्च करण्याचे आवाहन केले.या परिषदेची सुरूवात मुंबईत देवेंद्र फडणवीस आणि शिवराजसिंह चौहान यांच्या हस्ते झाली.
काय म्हणाले मुख्यमंत्री?
मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी मुंबईत आयोजित केलेली एशियान सीड काँग्रेस 2025 (Asian Seed Congress 2025) ही कृषी संशोधकांसाठी एक 'ग्लोबल चौपाल' (Global Meeting Point) असल्याचे गौरवउल्लेख केला. ते म्हणाले की, सध्या हवामान बदलामुळे (climate change) शेतकऱ्यांना जास्त गुणवत्तापूर्ण बियाण्याची (high-quality seeds) गरज वाढत आहे. अशा परिस्थितीत, AI (Artificial Intelligence) आणि ब्लॉकचेन (BLOCK CHAIN) यांसारख्या आधुनिक तंत्रांचा वापर करून निकृष्ट बियाणे (substandard seeds) शेतकऱ्यांपर्यंत पोहोचणार नाही, याची काळजी घेतली जाईल. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या नेतृत्वात बियाणे उद्योगाचा मोठा विकास होत असून, शेतकऱ्यांच्या उत्पादनवाढीमध्ये (yield increase) बियाणे उद्योगाची भूमिका अत्यंत महत्त्वाची आहे, असे त्यांनी स्पष्ट केले.
( नक्की वाचा : Property Tax: ज्येष्ठ नागरिकांसाठी 30% मालमत्ता कर सवलत खरी की खोटी? BMC ने दिलं स्पष्टीकरण )
संशोधनावर किमान 10% खर्च करा
केंद्रीय कृषीमंत्री शिवराजसिंह चौहान यांनी बियाणे उद्योगाला देशात आणि जगभरात चांगल्या बियाण्यांच्या निर्मितीसाठी संशोधन विकास कार्यामध्ये (Research and Development) किमान १० टक्क्यांपर्यंत (10%) गुंतवणूक करण्याचे आवाहन केले.
चौहान म्हणाले की, काश्मीर ते कन्याकुमारीदरम्यान असलेल्या १५ ॲग्रो क्लायमेटिक झोनमध्ये (15 Agro Climatic Zones) जगभरात बियाणे निर्यात करण्याची भारताकडे मोठी क्षमता आहे. देशाची अन्नसुरक्षा (food security) साधण्यामध्ये बियाणे उद्योगाची भूमिका अत्यंत महत्त्वाची आहे. त्यांनी यावेळी केंद्र सरकार येत्या हिवाळी अधिवेशनात (Winter Session) जो बीज सुधार कायदा (Seed Improvement Bill) आणत आहे, त्या कायद्यामध्ये बियाणे उद्योगाने आपल्या सूचना पाठवून सरकारला सहकार्य करावे असे आवाहन केले.
शिवराजसिंह चौहान यांनी बियाणे उद्योगाच्या योगदानाचा गौरव करत येत्या काळात देशालामोरील मोठी आव्हाने सांगितली: शेतीचा उत्पादनखर्च (farming production cost) कमी करणे, रसायनांमुळे होणारे शेतीचे नुकसान (chemical damage) कमी करणे, आणि निर्माण होणाऱ्या अन्नधान्याची पौष्टिकता (nutritional value) वाढवणे. या तिन्ही आव्हानांवर मात करण्यात बियाणे उद्योग मोठी भूमिका बजावू शकतो, असे मत त्यांनी व्यक्त केले.
बियाणे उद्योगाची क्षमता
सीड असोसिएशन ऑफ इंडियाचे (Seed Association of India) प्रमुख अजय राणा यांनी माहिती दिली की, आज भारताचा बियाणे उद्योग वार्षिक अंदाजे ४० ते ५० हजार कोटी रुपये (40 to 50 thousand crore rupees) इतकी उलाढाल करत आहे. बियाणे निर्मितीमध्ये भारताचा जगात पाचवा (5th) क्रमांक असून, येत्या काळात बियाणे व्यवसायाच्या वाढीसाठी खूप मोठी संधी दिसत आहे.
एशियान सीड काँग्रेस 2025 मध्ये 40 पेक्षा जास्त (more than 40) देशांतील प्रतिनिधींनी सहभाग नोंदवला आहे. या परिषदेत 40 देशांतील बियाणे कंपन्यांनी आपले स्टॉल्स लावले आहेत, जे मोठे आकर्षण ठरले आहेत. विविध देशांचे तज्ज्ञ पिकांच्या बियांची माहिती घेत आहेत, तसेच बियाणे उद्योजकांमध्ये व्यापार करार (trade agreements) देखील होत आहेत.
या परिषदेचे आयोजन एपीएसए (APSA) आणि नॅशनल सीड असोसिएशन ऑफ इंडिया (NSAI) या संस्थांनी संयुक्तपणे केले आहे. यापूर्वी ही महापरिषद आशियातील चियांग माई, दिल्ली, हैदराबाद, क्वालालंपूर, बँकॉक, शांघाई, गोवा, बाली, ब्रिस्बेन, जकार्ता, मनिला, हो चि मिन्ह सिटी, सेऊल, कोबे आणि मकाऊ यांसारख्या विविध शहरांमध्ये पार पडली आहे.
ASC 2025 च्या तयारीचे समन्वयन करणाऱ्या कोर NOC (National Organizing Committee) मध्ये एम. प्रभाकर राव (चेअर, ASC 2025 व अध्यक्ष, NSAI), अजय राणा (को-चेअर, ASC 2025 व अध्यक्ष, FSII), वैभव काशिकर (कन्व्हीनर, ASC 2025 व कोषाध्यक्ष, NSAI) आणि राजवीर राठी (उपाध्यक्ष, FSII) यांचा समावेश आहे. त्यांच्या समन्वयामुळे हे अधिवेशन जागतिक सहभागितेचे आणि ज्ञान-विनिमयाचे नवे मानदंड प्रस्थापित करण्याच्या दिशेने पुढे जात आहे.
Track Latest News Live on Marathi.NDTV.com and get news updates from India and around the world
