महाराष्ट्रात महायुतीने विधानसभा निवडणुकीत जोरदार मुसंडी मारली आहे. तर महाविकास आघाडीचा सफाया झाला आहे. राज्यातील 288 विधानसभा जागांपैकी महायुतीने 230 जागा जिंकल्या आहेत. तर महाविकास आघाडीला फक्त 46 जागांवर समाधान मानावं लागलं आहे. भाजपने 149 जागांवर निवडणूक लढवली होती त्यापैकी 132 जागांवर विजय मिळवला आहे. महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकीचे निकाल राष्ट्रीय राजकारणावर अनेक प्रकारे परिणाम करू शकतात. यावर एक नजर टाकुया.
('NDTV मराठी' चं अधिकृत व्हॉट्सअ‍ॅप चॅनल जॉईन करा )
हरियाणातील ऐतिहासिक विजयानंतर लगेचच महाराष्ट्रात भाजपच्या चमकदार कामगिरीमुळे केंद्र सरकारचा आत्मविश्वास दुणावला आहे. मोदी सरकार आता वक्फ विधेयकावर पूर्ण विश्वासाने पुढे जाऊ शकते. ज्याचा उद्देश वक्फ मालमत्तांचे व्यवस्थापन करण्याच्या पद्धतीत सुधारणा करणे आहे. हे समान नागरी संहिता (UCC) पुढे नेण्यास मदत करू शकते. ज्याला पंतप्रधान मोदींनी धर्मनिरपेक्ष नागरी संहिता म्हणून पुन्हा ब्रँड केले आहे. वक्फ विधेयकावरील जेपीसी अहवालावरील चर्चा हिवाळी अधिवेशनातच होऊ शकते.
हिंदू एकतेवर लक्ष केंद्रित
लोकसभा निवडणुकीत भाजप मुस्लीम मते विरोधी पक्षांकडे गेली, तर जात जनगणनेच्या आसपास काँग्रेसच्या प्रचारामुळे भाजपच्या मतांमध्ये घट झाली. 2014 आणि 2019 च्या सार्वत्रिक निवडणुकीत, भाजपला सर्व जाती आणि समुदायांची मते मिळवण्यात यश आले होते. जे 2024 मध्ये झाले नाही. महाराष्ट्रात प्रचारादरम्यान धुळ्यात पंतप्रधान मोदींनी ‘एक है तो सेफ है'चा नारा दिला. त्याच वेळी जातीच्या आधारावर हिंदू मतांचे विभाजन रोखण्यासाठी आरएसएसने 'सजग रहो' मोहिम उघडली.
(नक्की वाचा- Maharashtra New MLA : राज्यातील 288 नवीन आमदार कोण? वाचा संपूर्ण यादी)
काँग्रेसशी थेट लढतीत भाजप पुढे
महाराष्ट्रात काँग्रेसचा दारुण पराभव झाला. यातून दिसून येतं की भाजपसोबतच्या थेट लढतीत काँग्रेसचा पराभव होतो. महाराष्ट्रात 76 जागांवर भाजप विरुद्ध काँग्रेस थेट लढत झाली. त्यामध्ये काँग्रेसला जबरदस्त धक्का बसला. भाजपचा उदय आणि काँग्रेसचं पतन हे पक्षांच्या थेट लढतीतील कामगिरीवरून स्पष्ट होते. भाजपशी थेट सामना करताना 2019 च्या लोकसभा निवडणुकीत काँग्रेसचा स्ट्राइक रेट 8 टक्क्यांवरून 2024 मध्ये 30 टक्क्यांपर्यंत वाढला. हरियाणातही भाजपला सलग तिसऱ्यांदा सरकार स्थापन करण्यापासून रोखण्यात काँग्रेसला अपयश आले. हरियाणातही थेट लढतीत काँग्रेसचा पराभव झाला. यापूर्वी मध्य प्रदेश, गुजरात, छत्तीसगड आणि राजस्थानमध्ये काँग्रेसला पराभवाला सामोरे जावे लागले होते.
(नक्की वाचा - शिवसेना शिंदे गटाच्या या आमदाराला मिळणार मंत्रिपदाची संधी, खासदार श्रीकांत शिंदेंचे संकेत)
मित्रपक्षांशी चर्चेत काँग्रेसची ताकद कमी
हरियाणात काँग्रेसच्या लाजिरवाण्या पराभवानंतर इंडिया ब्लॉकमध्ये काँग्रेसच्या विरोधाचा आवाज वाढू लागला. महाराष्ट्रात पक्षाच्या दारुण पराभवानंतर जो आता अधिक तीव्र होऊ शकतो. हरियाणात काँग्रेसने इंडिया ब्लॉकचा सहयोगी आम आदमी पार्टीला सोबत घेतले नाही. त्यावेळी सामनातून काँग्रेसवर टीका करण्यात आली होती.
महाराष्ट्रातही काँग्रेसने मोठा भाऊ बनण्याचा प्रयत्न केला आणि उद्धव ठाकरेंना मुख्यमंत्री चेहरा म्हणून सादर करू दिले नाही. महाराष्ट्रातील काँग्रेसच्या खराब कामगिरीमुळे, इंडिया ब्लॉकचे अनेक मित्रपक्ष बंड करू शकतात. दिल्लीतील निवडणुका ही पुढची मोठी कसोटी असेल. झारखंडमधील काँग्रेसच्या विजयावरून काँग्रेस आपल्या प्रादेशिक मित्रपक्षांवर किती अवलंबून आहे हेही दिसून येते.
