Maharashtra Starlink: जगातील सर्वात प्रगत उपग्रह इंटरनेट सेवा पुरवणारी कंपनी, एलॉन मस्क (Elon Musk) यांच्या मालकीची स्टारलिंक (Starlink) आता भारतात दाखल झाली आहे आणि विशेष म्हणजे, त्यांनी आपला पहिला करार महाराष्ट्रासोबत केला आहे! डिजिटल इंडियाच्या दिशेने हे महाराष्ट्राचे एक मोठे आणि ऐतिहासिक पाऊल आहे. या भागीदारीमुळे राज्याच्या दुर्गम आणि वंचित भागांमध्ये हाय-स्पीड उपग्रह-आधारित इंटरनेट सेवा (Satellite-based Internet Connectivity) उपलब्ध होणार आहे, ज्यामुळे राज्याच्या विकासाला नवी गती मिळेल.
महाराष्ट्र ठरले भारतातील पहिले राज्य
बुधवारी, महाराष्ट्राने अब्जाधीश एलॉन मस्क यांच्या मालकीच्या स्टारलिंक सॅटेलाईट कम्युनिकेशन्स प्रायव्हेट लिमिटेडसोबत आशय पत्रावर (Letter of Intent - LOI) स्वाक्षरी केली. अशा प्रकारे, सरकारी संस्था, ग्रामीण समुदाय आणि सार्वजनिक पायाभूत सुविधांसाठी उपग्रह-आधारित इंटरनेट सेवा देण्यासाठी स्टारलिंकसोबत औपचारिक सहयोग करणारे महाराष्ट्र हे भारतातील पहिले राज्य ठरले आहे. स्टारलिंकला केंद्र सरकारकडून आवश्यक मंजुरी मिळाल्यानंतर ही सेवा सुरू होईल.
यावेळी, मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्या उपस्थितीत स्टारलिंकच्या उपाध्यक्ष लॉरेन ड्रेयर आणि महाराष्ट्र सरकारच्या माहिती तंत्रज्ञान विभागाचे सचिव वीरेंद्र सिंह यांनी LOI वर स्वाक्षरी केली.
( नक्की वाचा : देशभर मिळणार थेट उपग्रहातून इंटरनेट कनेक्शन, Starlink मुळे काय होणार आपला फायदा? वाचा सर्व माहिती )
महाराष्ट्राला होणारे मोठे फायदे आणि डिजिटल क्रांती
स्टारलिंकच्या प्रवेशामुळे महाराष्ट्रातील इंटरनेट कनेक्टिव्हिटीची समस्या कायमस्वरूपी मिटणार आहे. महाराष्ट्राला या भागीदारीतून खालीलप्रमाणे महत्त्वपूर्ण फायदे होतील:
डिजिटल दरी' मिटणार
मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी या प्रसंगी सांगितले की, "स्टारलिंकने महाराष्ट्राशी हातमिळवणी केल्यामुळे, आम्ही अंतिम 'डिजिटल दरी' (Digital Divide) भरून काढत आहोत. आता प्रत्येक गाव, प्रत्येक शाळा आणि प्रत्येक आरोग्य केंद्र, ते कितीही दुर्गम असो, जोडले जाईल. ही भागीदारी खऱ्या अर्थाने जोडलेले आणि भविष्यासाठी सज्ज महाराष्ट्र (Future-Ready Maharashtra) निर्माण करण्याच्या आमच्या वचनबद्धतेचे प्रतीक आहे."
Star Link reaches Maharashtra 📡
— CMO Maharashtra (@CMOMaharashtra) November 5, 2025
History created!
Star Link is all set to come to Maharashtra for high-speed satellite internet to every remote village, tribal school, and health centre in Maharashtra.
With this partnership, Maharashtra will bridge the digital divide and lead… pic.twitter.com/f6a0Fb8YaW
दुर्गम भागांना 'हाय-स्पीड' इंटरनेट
- स्टारलिंक, जे लो-अर्थ ऑर्बिटमधील (Low-Earth Orbit) जगातील सर्वात प्रगत उपग्रह समूह आहे, ते स्ट्रीमिंग (Streaming), ऑनलाइन गेमिंग (Online Gaming), व्हिडिओ कॉल (Video Calls) आणि इतर गोष्टींना सपोर्ट करणारे विश्वसनीय ब्रॉडबँड इंटरनेट पुरवते. यामुळे
- आदिवासी शाळा (Tribal Schools) आणि प्राथमिक आरोग्य केंद्रे (PHCs) जोडली जातील.
- गडचिरोली (Gadchiroli), नंदुरबार (Nandurbar), धाराशिव (Dharashiv) आणि वाशिम (Washim) यांसारख्या आकांक्षी जिल्ह्यांसह (Aspirational Districts) दुर्गम भागांना लाभ मिळेल.
- आपत्ती नियंत्रण कक्ष (Disaster Control Rooms) आणि वन चौक्या (Forest Outposts) येथे मजबूत संपर्क व्यवस्था तयार होईल.
- तटीय क्षेत्र (Coastal Zones) आणि तटीय पोलीस नेटवर्क (Coastal Police Networks) साठी संचार सुविधा सुधारणार.
( नक्की वाचा : GPS उभे आहात की झोपलेले, कसं आहे तुमचं घर? प्रत्येक क्षण होतोय रेकॉर्ड; डिजिटल पाळत थांबवण्यासाठी करा हे उपाय )
3. 'समृद्धी महामार्ग' आणि शिक्षण-आरोग्याला मदत:
या अत्याधुनिक तंत्रज्ञानाचा उपयोग प्रमुख पायाभूत सुविधांच्या कॉरिडॉरमध्येही केला जाईल:
समृद्धी महामार्ग (Samruddhi Mahamarg), जलमार्गावरील फेरी (Ferries) आणि बंदर (Ports) येथे कनेक्टिव्हिटी मिळेल.
टेलिमेडिसिन (Telemedicine) आणि ऑनलाइन शिक्षणा (Education) साठी स्मार्ट कनेक्टिव्हिटी प्रदान केली जाईल.
पायलट प्रोजेक्ट आणि पुढील योजना
या प्रकल्पासाठी एक संयुक्त कार्य गट (Joint Working Group) स्थापन करण्यात आला आहे. हा गट 90-दिवसांच्या पायलट रोलआउटची देखरेख करेल, ज्यामध्ये 30, 60 आणि 90 दिवसांचे विशिष्ट टप्पे (Milestones) निश्चित करण्यात आले आहेत. या पायलट प्रोजेक्टचा तिमाही आढावा (Quarterly Review) थेट मुख्यमंत्र्यांच्या अध्यक्षतेखाली घेतला जाईल.
स्टारलिंकच्या उपाध्यक्ष लॉरेन ड्रेयर यांनी याबद्दल बोलताना सांगितले की, "ज्यांच्यापर्यंत पारंपारिक पायाभूत सुविधा पोहोचू शकल्या नाहीत, त्यांना जोडणे हे स्टारलिंकचे ध्येय आहे. या प्रकारच्या पहिल्याच उपक्रमात महाराष्ट्र सरकारसोबत सहयोग करताना आम्हाला सन्मान वाटतो. समावेशक आणि लवचिक डिजिटल विकासाची महाराष्ट्राची दृष्टी आमच्या धोरणांशी पूर्णपणे जुळते."
हा सहभाग राज्याच्या डिजिटल महाराष्ट्र (Digital Maharashtra) अभियानाला बळ देतो आणि त्याच्या ईव्ही (EV), सागरी विकास (Coastal Development) आणि आपत्ती लवचिकता (Disaster Resilience) कार्यक्रमांशी सुसंगत आहे.
पायलट टप्प्यात खालील बाबींवर लक्ष केंद्रित केले जाईल
- सरकारी आणि आदिवासी शाळा, 'आपले सरकार' केंद्रे (Aaple Sarkar centers) आणि प्राथमिक आरोग्य केंद्रे यांना जोडणे.
- आपत्कालीन प्रतिसाद संपर्क (Disaster Response Communications) आणि तटीय पाळत (Coastal Surveillance) वाढवणे.
- हाय-स्पीड उपग्रह कनेक्टिव्हिटीद्वारे शिक्षण आणि आरोग्य सेवा वितरणास समर्थन देणे.
- राज्य एजन्सी आणि समुदायांसाठी स्थानिक क्षमता निर्माण आणि प्रशिक्षण कार्यक्रम (Training Programs) तयार करणे.
Track Latest News Live on Marathi.NDTV.com and get news updates from India and around the world
