Mohan Bhagwat : देशाला मोठं करण्यासाठी नेत्यांवर अवलंबून राहू नका; सरसंघचालक मोहन भागवत यांचा सल्ला

RSS Chief Mohan Bhagwat : राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाचा '100 वर्ष की संघ यात्रा: नए क्षितिज' या विषयावरील 3 दिवसीय कार्यक्रम मंगळवारी नवी दिल्लीतील विज्ञान भवन येथे सुरू झाला. कार्यक्रमाच्या पहिल्या दिवशी, सरसंघचालक मोहन भागवत यांनी भारताच्या भविष्याविषयीचा आपला दृष्टिकोन आणि त्याला आकार देण्यासाठी स्वयंसेवकांची भूमिका यावर भर दिला. यावेळी ते म्हणाले की, देशात बदल घडवण्यासाठी केवळ नेत्यांवर अवलंबून राहून चालणार नाही, त्यासाठी सर्वांनी मिळून प्रयत्न करायला हवेत.

समाजाचे गुण आणि अवगुण

मोहन भागवत म्हणाले की, आपण समाजातील काही दुर्गुण दूर केले नाहीत, तर आपले प्रयत्न अपुरे राहतील. कारण हे स्वयंसिद्ध आहे की, देशाला महान बनवण्यासाठी किंवा स्वातंत्र्य टिकवण्यासाठी केवळ नेते किंवा संघटनांवर अवलंबून राहता येत नाही. ते म्हणाले की, नेते आणि संघटना केवळ सहायक असतात. परंतु, सर्वांनी मिळून प्रयत्न करणे आवश्यक आहे. संपूर्ण समाजाच्या प्रयत्नानेच कोणताही बदल होतो. ते पुढे म्हणाले की, आपल्या राष्ट्राला पुन्हा एकदा महान बनवण्याचा एकमेव मार्ग म्हणजे आपल्या समाजाचा गुणात्मक विकास आणि राष्ट्राच्या प्रगतीमध्ये संपूर्ण समाजाचा सहभाग आहे.

( नक्की वाचा : RSS ला हव्या असलेल्या हिंदू राष्ट्राचा अर्थ काय? सरसंघचालक मोहन भागवतांनी स्पष्ट शब्दात सांगितलं )
 

सरसंघचालकांनी सांगितले, आपल्याला आपला देश महान बनवायचा असेल, तर तो केवळ एखाद्या नेत्यावर सोडून होणार नाही. यासाठी नेते, धोरणे, पक्ष, अवतार, विचार, संघटना आणि सत्ता या सर्वांना एकत्र यावे लागेल. ते म्हणाले की, या सर्वांची भूमिका केवळ सहायक म्हणून आहे. 

मोहन भागवत म्हणाले की, याचे मूळ कारण समाजातील बदल किंवा समाजाची गुणात्मक प्रगती आहे, कारण याशिवाय आपली कामे पूर्ण होणार नाहीत. त्यांनी असेही सांगितले की, आपण हाती घेतलेले प्रश्न सोडवले जातील, परंतु ते पुन्हा उद्भवणार नाहीत याची कोणतीही हमी नाही. यासाठी त्यांनी भारतावर झालेल्या आक्रमणांचा आणि त्यांच्याविरुद्ध केलेल्या संघर्षांचा उल्लेख केला. ते म्हणाले की, असे यासाठी होते, कारण समाजामधून काही दुर्गुण काढून टाकणे आणि काही गुण विकसित करणे आवश्यक आहे.

The only way to make our nation great once again is by the qualitative development of our society and participation of the entire society in our nation's progress. #संघयात्रा pic.twitter.com/Ha6azC5Zyd

— RSS (@RSSorg) August 26, 2025

समाजाच्या प्रगतीसाठी कसा नायक हवा?

मोहन भागवत यांनी रवींद्रनाथ टागोर यांच्या 'स्वदेशी समाज' या निबंधाचा संदर्भ दिला. ते म्हणाले की, त्यात लिहिले आहे की, समाजात जागृती राजकारणातून येणार नाही. त्यांनी सांगितले की, आपल्या समाजात स्थानिक नेतृत्व निर्माण करावे लागेल, ज्यासाठी त्यांनी 'नायक' या शब्दाचा वापर केला. याचे स्पष्टीकरण देताना ते म्हणाले की, असा नायक असावा जो स्वतः शुद्ध चारित्र्याचा असेल, ज्याचा समाजाशी सतत संपर्क असेल, ज्यावर समाजाचा विश्वास असेल आणि जो आपल्या देशासाठी जीवन-मरणाची निवड करण्यास तयार असेल.