केरळच्या काही भागांमध्ये सध्या 'दोस्त ऑन रेंट' (Friend on Rent) नावाचे एक नवीन आणि झपाट्याने लोकप्रिय होणारे सोशल प्लॅटफॉर्म चिंता वाढवत आहेत. मैत्री करण्यासाठी भाड्याने मित्र मिळवणे हा येथील नवा ट्रेंड बनला आहे. या प्लॅटफॉर्मवर प्रति तास 50 रुपये इतक्या कमी शुल्कातही मित्र उपलब्ध होत आहेत. फिरणे, कॉफी पिणे, चित्रपट पाहणे किंवा सार्वजनिक कार्यक्रमांना सोबत जाणे अशा कामांसाठी हे भाड्याचे मित्र उपलब्ध असतात. केरळमधील वाढत्या शहरी एकांतवासावर याने प्रकाश टाकला आहे.
'दोस्त अड्डा' (Dost Adda), 'FRND', 'पालमॅच' (Palmatch) यांसारखे ॲप्लिकेशन्स, तसेच फेसबुक आणि टेलिग्राम यांसारख्या प्लॅटफॉर्मवर ही संकल्पना खूप लोकप्रिय झाली आहे. युजर्स या प्रोफाइलमधून वय, भाषा किंवा आवडीनुसार फिल्टर लावून मित्र शोधू शकतात आणि उपलब्धतेनुसार त्यांना बुक करू शकतात.
कठोर नियम आणि 'गैर-रोमँटिक' सेवा
- हे प्लॅटफॉर्म पुरवत असलेल्या सेवा पूर्णपणे 'गैर-रोमँटिक' स्वरूपाच्या आहेत. या प्लॅटफॉर्मचे नियम अत्यंत स्पष्ट आहेत
- कोणतेही लैंगिक संबंध किंवा शारीरिक स्पर्श नसावा.
- कोणतेही वैयक्तिक प्रश्न विचारले जाऊ नयेत.
- भेटीचे ठिकाण कोणतेही खाजगी स्थान नसावे.
- मित्र येतो, बुक केलेला वेळ घालवतो आणि वेळ संपल्यावर निघून जातो, अशी या सेवेची पद्धत आहे.
वाढत्या एकांतवासाचा परिणाम
केरळ विद्यापीठातील समाजशास्त्र विभागाच्या प्रमुख बुशरा बेगम यांनी या प्रवृत्तीकडे गंभीर सामाजिक समस्या म्हणून पाहिले आहे. त्या म्हणतात की, ही प्रवृत्ती राज्यात वाढत असलेला शहरी एकांतवास दर्शवते. तरुण लोक घरापासून दूर जात आहेत, एकल कुटुंबांची गुणवत्ता खालावत आहे, कोणाकडेही वेळ नाही आणि कामाच्या ताणामुळे मैत्री कमी होत चालली आहे. बेगम यांच्या मते, "अशा परिस्थितीत, पैसे देऊन मैत्री करणे सोपे वाटू शकते. परंतु, या मैत्रीला पैशाशिवाय फुललेल्या निखळ नात्यासारखा आधार मिळत नाही. मागणी खरी आहे आणि एकांतवासही खरा आहे."
गैरसोय आणि सुरक्षेचे प्रश्न
या प्लॅटफॉर्म्सवर काही युजर्सनी तक्रारीही केल्या आहेत. त्यांनी जास्त शुल्क आकारल्याचा किंवा ॲपच्या जाहिरातींमुळे दिशाभूल झाल्याचा आरोप केला आहे.
